11 marca 2021

W obliczu zagrożenia - Osobisty Plan Awaryjny

W obliczu zagrożenia - Osobisty Plan Awaryjny

Po ponad roku od ogłoszenia pandemii żyjemy w zupełnie nowej rzeczywistości. Wielu dorosłych z dnia na dzień musiało przejść na pracę zdalną. Wielu dorosłych niestety straciło źródło utrzymania.

Uczniowie stanęli przed wyzwaniem nauki w domowych warunkach. Doświadczenie zupełnie nowe, dla niektórych bardzo niekomfortowe. 

Łączenie szkoły, pracy i spraw prywatnych wszystkich członków rodziny pod jednym dachem to doświadczenie zupełnie nowe i jak się okazało- nie zawsze łatwe. Zarówno dla dorosłych jak i dla dzieci stanowi ono spore wyzwanie i obciążenie. 

Obciążenie to spowodowało, że w wielu domach nasiliły się agresywne zachowania wobec domowników. 

Jak ostrzega ONZ - w cieniu COVID-19 dochodzi do „ukrytej pandemii” – globalnego nasilenia przemocy domowej. 

Dotyka ona głównie kobiet i dziewcząt.

“Na całym świecie odnotowano gwałtowny wzrost liczby zgłoszeń dotyczących przemocy wobec kobiet i dziewcząt w czasie „zamknięcia kraju” i innych restrykcji związanych z pandemią. Skutkują one uwięzieniem wielu z nich w domach wraz z ich prześladowcami oraz pozbawieniem łatwego dostępu do instytucji oferujących pomoc i wsparcie.”

 

Rzecznik Praw Obywatelskich wraz z ekspertkami Feminoteki, Centrum Praw Kobiet, Instytutu Psychologii Zdrowia w odpowiedzi na tę sytuację opracowali instrukcję dla kobiet, jak stworzyć  OSOBISTY PLAN AWARYJNY i maksymalnie zadbać o swoje bezpieczeństwo. Taki plan podpowiada, jak reagować w sytuacji zagrożenia.

Poniżej przedstawiamy ową instrukcję z pomocnymi adresami lokalnych instytucji udzielających pomocy ofiarom przemocy.

1. Obserwuj zachowania osoby agresywnej: 

To ważne, żeby wiedzieć jakie zachowania zapowiadają najgorsze i kiedy sytuacja staje się niebezpieczna dla Ciebie, Twoich najbliższych, dzieci. Jeśli awantury, krzyki nasilają się, jeśli coraz częściej słyszysz groźby pod swoim adresem, jeśli doświadczasz przemocy fizycznej np. szarpania, popychania, bicia, czy też zmuszania do seksu – to są sygnały, że przemoc się nasila i narasta. 

 

2. Naucz dzieci dbać o bezpieczeństwo:

Powiedz dzieciom, gdzie mogą szukać pomocy:

  • • np. że mogą pukać do zaprzyjaźnionej sąsiada/ki,
  • naucz je numeru alarmowego,
  • porozmawiaj z nimi, że nie są one winne przemocy i kłótni,
  • ustalcie, gdzie znajduje się klucz do domu, jak otworzyć drzwi wejściowe, gdyby coś się stało,
  • upewnij się, że znają adres mieszkania, gdyby musiały wzywać służby. 

 

3. Bezpieczne miejsce: 

Zastanów się, gdzie w Twoim domu możesz znaleźć bezpieczne schronienie. Ważne, by nie znajdowały się tam żadne niebezpieczne narzędzia. Unikaj kuchni, garażu, łazienki i innych miejsc, gdzie może być twarda posadzka albo niebezpieczne przedmioty. 

Zadzwoń do lokalnego Ośrodka Interwencji Kryzysowej (Dolne Chyby 10, 60-480 Poznań +48 61 814 17 18 www.mcik-poznan.cop.pl).

Skontaktuj się z nimi, zapytaj jak mogą Ci pomóc. 

Możesz także skorzystać z całodobowej infolinii: Ogólnopolski Telefon Dla Ofiar Przemocy W Rodzinie "Niebieska Linia" 800 12 00 02 (czynny przez całą dobę)

 

 4. Bądź przygotowany/a do ucieczki: 

Spakuj wszystko do podręcznej torby, trzymaj ją pod ręką, tak żeby w każdej chwili móc ją zabrać. Lista rzeczy, o których trzeba pamiętać: 

✓ Ważne dokumenty np. paszport, dowód osobisty 

✓ Leki 

✓ Telefon

 ✓ Pieniądze/ karta płatnicza 

✓ Ładowarka 

✓ Numery ważnych telefonów 

✓ Klucze do domu 

✓ Obdukcje lekarskie (jeśli masz) 

✓ Numery kont bankowych (zapisane) 

✓ Bielizna na zmianę 

✓ Szczoteczka do zębów 

✓ Środki ochronne potrzebne w czasie epidemii: maseczki ochronne, rękawiczki, małe opakowanie płynu do dezynfekcji (jeśli masz je w domu) 

 

5. W sytuacji zagrożenia: Nie uciekaj do dzieci! One także są zagrożone. 

Jeśli nie masz możliwości ucieczki, schowaj się w rogu pokoju.

Skul się, osłaniając rękoma twarz i głowę.

Postaraj się zawsze mieć przy sobie telefon z naładowaną baterią. 

Wzywaj pomocy: 997, 112 

W telefonie komórkowym numer alarmowy zaprogramuj tak, żebyś mogła/mógł wybrać go jednym klawiszem. 

Poza telefonem policji warto mieć także pod ręką numery telefonu pogotowia ratunkowego, bliskiej Ci osoby oraz numer telefonu do schroniska, gdzie możesz uzyskać pomoc i wsparcie. 

Jeśli musisz wzywać pomoc w miejscu publicznym, np. na klatce schodowej, zastanów się, czy zamiast wołania o pomoc nie krzyczeć PALI SIĘ! – co może okazać się skuteczniejsze. 

Jeśli z interwencją przyjedzie policja, a się boisz o swoje życie i zdrowie, domagaj się, aby sprawca przemocy został zatrzymany na 48 godzin. Zyskasz w ten sposób czas, żeby znaleźć schronienie, uzyskać pomoc. 

Pamiętaj, że mimo stanu epidemii służby mają obowiązek niezwłocznie reagować na przypadki przemocy domowej! 

 

6. Poznaj swoich sojuszników: 

Rozmawiaj z rodziną, sąsiadami i znajomymi o sytuacji w twoim domu. 

Opracuj wspólnie z nimi strategię postępowania na wypadek, gdybyś potrzebował/a ich pomocy. 

Pomocne może się okazać ustalenie słowa awaryjnego – jeśli go użyjesz, będą wiedzieli, że pilnie potrzebujesz pomocy. 

 

Spróbuj wypełnić poniższą listę, osób do których możesz zadzwonić po pomoc:

  • Przyjaciel/ciółka:……………………………………………………………………………
  • Osoba z rodziny: …………………………………………………………………………..
  • Dzielnicowy/a: …………………………………………………………………………. ….
  • Zaufany nauczyciel/ka ze szkoły dziecka: ………………………………………………
  • Zaprzyjaźniony sąsiad/ka: …………………………………………………………………
  • Kolega/koleżanka z pracy, któremu ufasz: ………………………………………………
  • Organizacja społeczna, która Ci pomoże: ………………………………………………
  • Lekarz/lekarka, który Cię zna: ……………………………………………………………..
  • (Jeśli masz) Twój prawnik/prawniczka:.…………………………………………………… 

 

Warto też przemyśleć: 

A) Ważną kwestią jest znalezienie miejsca, w którym możesz się zatrzymać po ucieczce z domu:

▪ Porozmawiaj z rodziną i z przyjaciółmi.

▪ Znajdź adresy schronisk lub noclegowni dla kobiet np. Schronisko dla Bezdomnych Kobiet Stowarzyszenia MONAR MARKOT w Poznaniu
ul. Starołęcka 36/38, 61-361 Poznań lub noclegownie MOPR.

▪ Skontaktuj się z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej.

Ośrodek Pomocy Społecznej w Gminie Tarnowo Podgórne mieści się w Tarnowie Podgórnym ul. Poznańska 115 i działa w godzinach: 

pn 8:30 - 18:00

wt 7:30 - 15:30

śr 7:30 - 15:30

czw 7:30 - 15:30

pt: 7:30 - 14:00

numer telefonu do OPS - 61 895 93 40

B) Jeśli spodziewasz się, że twoja decyzja o odejściu wywoła agresję partnera/rki, nie uprzedzaj o swoich zamiarach. Zostaw list. 

C) Spróbuj odnowić więzi z osobami, którym ufasz: możliwe, że agresywna osoba odseparowała Cię od przyjaciół albo rodziny, jesteś z nimi pokłócona/cony, bo nie akceptowali oni Twojego związku… Spróbuj nawiązać kontakt, wytłumacz sytuację i zapytaj, czy mogliby Ci zapewnić schronienie. W Messengerze i wyszukiwarce jest tryb incognito, który pozwoli Ci rozmawiać z nimi w dyskretny sposób. 

D) Dzwoń od czasu do czasu do telefonu zaufania, by poradzić się, jak masz się zachować w określonej sytuacji. 

E) Policja ma prawo podczas interwencji zatrzymać sprawcę przemocy na 48 godzin: jeśli istnieje zagrożenie dla życia i zdrowia domowników. Policja jest zobowiązana zatrzymać sprawcę, jeśli używa on broni lub innego niebezpiecznego narzędzia. W tym czasie zadzwoń do organizacji niosących pomoc lub postaraj się znaleźć bezpieczne schronienie u rodziny lub znajomych. 

F) Nie ukrywaj przed bliskimi tego, co dzieje się w twojej rodzinie: Opowiedz im o swojej sytuacji. Przerwij zmowę milczenia, bo to ona w dużej mierze daje osobie stosującej przemoc poczucie bezkarności. Pamiętaj, to nie Twoja wina i nie Ty, ale osoba stosująca przemoc powinna się wstydzić. Im większej liczbie osób opowiesz swoją historię, tym większą uzyskasz wolność i szansę na ich pomoc. 

G) Porozmawiaj z dzielnicowym lub funkcjonariuszem policji o swojej sytuacji: Powiedz mu, jak wygląda sytuacja w twoim domu, że czujesz się zagrożona/y. Poproś, aby jak najszybciej reagowali, gdy będziesz wzywać pomocy. Pamiętaj! Funkcjonariusze Policji, nie podejmując czynności przewidzianych prawem, mogą odpowiadać za zaniechanie czynności. Żądaj, aby za każdym razem podczas interwencji wypełniali „Niebieską Kartę”. 

H) Jeśli uciekniesz z domu: 

• Rozważ możliwość zmiany numeru telefonu komórkowego. Zmień swój adres emailowy i identyfikator w komunikatorze internetowym, jeśli z niego korzystasz, by osoba stosująca przemoc nie mogła Cię nękać. To ważne. Osoby stosujące przemoc nierzadko właśnie za pośrednictwem telefonu próbują zastraszać swoje ofiary wywierać na nie presję, aby do nich powróciły. 

• Nie podawaj swojego nowego adresu. Zachowaj ostrożność! Rozważ, komu możesz opowiedzieć o swoich planach i komu podać nowy adres. Niektóre, nawet bardzo życzliwe Ci osoby, także z rodziny, mogą w dobrej wierze zdradzić twoje plany lub dadzą się przekonać osobie stosującej przemoc, która będzie chciała przekonać Cię do powrotu. 

• Powiadom o swojej sytuacji sąsiadów – także nowych, jeśli wyprowadziłaś/eś się z domu. Jeśli cię na to stać, wzmocnij zabezpieczenia w drzwiach, aby osoba stosująca przemoc nie mogła ich łatwo sforsować. Przemoc ze strony partnera lub innej bliskiej osoby jest przestępstwem. Nikt nie ma prawa Cię bić, grozić Ci, upokarzać ani w żaden inny sposób naruszać Twoich praw. Prawo jest po to, aby Cię chronić - zgłaszaj organom ścigania każdy akt przemocy i domagaj się ukarania sprawcy. Zadbaj o swoje bezpieczeństwo! 

 

Pomocne numery telefonu: 

• Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie "NIEBIESKA LINIA" 800 12 00 02, numer czynny całą dobę 

• Centrum Praw Kobiet Telefon interwencyjny 600 070 717 czynny całą dobę Pomoc prawna i psychologiczna (22) 621 35 37 czynny 10:00-16:00 

• Fundacja Feminoteka 888 88 33 88, pon- pt 8:00-20:00 • Niebieska Linia IPZ 22 668 70 00 czynny codziennie 12:00 -18:00 

• Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę 116 111 czynny całą dobę 

 

Bezpłatne aplikacje mobilne (Apple Store i Google Play) 

AvonAlert aplikacja Fundacji Feminoteka i Avon 

Twoja komenda aplikacja Policji 

Alarm112 aplikacja MSWiA 

Twój parasol aplikacja Policji

 

"Razem powinniśmy stawić czoło temu problemowi. Mimo zagrożenia musimy pozostać wrażliwi na krzywdę innych. Jeśli Twój dom nie jest bezpieczny i obawiasz się, że Twoi bliscy mogą zrobić Ci krzywdę – zwróć się po pomoc. Przemoc ze strony partnera lub innej bliskiej osoby jest przestępstwem. Nikt nie ma prawa bić, grozić, upokarzać ani w żaden inny sposób naruszać praw drugiego człowieka. Prawo i instytucje państwowe są po to, aby nas chronić." Rzecznik Praw Obywatelskich dr. hab. Adam Bodnar

 

źródła: 

https://www.rpo.gov.pl/pl/content/plan-awaryjny-przemoc-domowa-pomoc-w-epidemii

https://amnesty.org.pl/europa-w-czasie-covid-19-jest-dotknieta-ukryta-pandemia-przemoca-domowa/