Wokół Jeziora Lusowskiego

Flora wokół Jeziora Lusowskiego.

Tarnowo P. -Pałac Jankowice – 5,5 km
Tarnowo P. - Lusowo – 5 km
Przeźmierowo - Lusowo – 8 km
Lusowo - Lusówko - Jankowice – szlak południowym brzegiem jeziora – ok 7,5 km
- szlak północnym brzegiem jeziora - ok 6,5 km
Pałac – Tarnowo Podgórne – 5,5km

Pętla proponowaną pomarańczową trasą: Lusowo – Jankowice - Lusowo - ok. 13 -14 km

Fot. Robert Przybylski, Brzeg Jeziora Lusowskiego

Trasa pomarańczowa przebiega ścieżkami polnymi, leśnymi , skrajem lasu - ogólnie lekka, choć momentami odrobinę uciążliwa - szczególnie wzdłuż północnego brzegu jeziora.
Na odcinkach: Pałac Jankowice – Tarnowo Podgórne, Tarnowo Podg. - Lusowo czy Przeźmierowo – Lusowo wyznaczone są gminne ścieżki rowerowe.

Opis tras rowerowych w Gminie Tarnowo Podgórne znajdziemy na gminnej stronie internetowej 

Główne atrakcje kulturalne w pobliżu Jeziora Lusowskiego

Kościół św. Jadwigi Śląskiej i św. Jakuba Apostoła w Lusowie – to interesujący przykład neogotyku sakralnego z pocz. XX w. Pierwotny kościół najprawdopodobniej był drewniany i powstał w XIII w. Przy wejściu wmurowano tablicę upamiętniającą gen. Józefa Dowbor-Muśnickiego. Z kolei we wnętrzu świątyni warto zwrócić uwagę na bardzo cenny nagrobek Kierskich wykonany z piaskowca, powstały w 1600 r.

Fot. Robert Przybylski, Kościół w Lusowie

Zespół Pałacowo - parkowy w Jankowice – Pałac powstał w 1803r na miejscu dawnego dworu Twardowskich, otoczony jest osiemnasto hektarowym parkiem, gdzie znajduje staw, a na nim 4 wyspy. Warto zapoznać się z ciekawą historią zarówno obiektu jak i wsi Jankowice.
Poniżej przedstawiamy kilka ciekawostek:
- pałac otrzymał kilka wyróznień w tym najwazniejsze I Miejsce w Ogólnopolskim Konkursie Modernizacja roku 2017
- budynek pałacu w stylu klasycyzmu romantycznego jest najstarszym tego typu pałacem w Wielkopolsce;
- po II wojnie mieścił się w Pałacu Ośrodek Doskonalenia Kadr Mechanizacji Rolnictwa
- w pałacu podejmowano młodego oficera, później generała i prezydenta Francji Charles'a de Gaulle'a;
- obecnie mieści się w pałacu szkoła muzyczna, Uniwersytet Trzeciego Wieku, centrum senioralne oraz kawiarnia;
- wizytówka pałacu jest piekny, rozległy park o charakterze leśnym, typu łęgu olszowego, liczy sobie około 50 gatunków drzew; jednym z ciekawszych jest pomnikowy platan klonolistny o obwodzie 445 cm i rozłożysta wierzba krucha (o obw. 440cm) stojąca tuż przy brzegu stawu;
- dodatkowo na obszarze parku można korzystać z placu zabaw i dwóch , darmowych torów parku linowego oraz ścianki wspinaczkowej.
- warte uwagi jest miejsce między stawem, a drogą do Edmundowa ( ukazane na ścieżce rowerowej), gdzie na wzniesieniu rośnie kilkanaście dorodnych świerków. 

Fot. Marta Żak-Jędrzejewska, Pałac w Jankowicach

Główne walory przyrodnicze wokół Jeziora Lusowskiego.

Fot. Robert Przybylski, Rybitwy nad jeziorem

Fot. Robert Przybylski, Śródleśne oczko wodne położone koło jeziora - miejsce lęgowe dla żab.

Jezioro Lusowskie to jezioro rynnowe, polodowcowe o urozmaiconej i porośnietej lini brzegowej. Dno dość stromo opada i jest piaszczysto muliste. Maks. Głębokość to 20 m. Jest to akwen zarybiony (m.in w karpie, leszcze, okonie, szczupaki).
Zbiornik ten leży w Obszarze Chronionego Krajobrazu Rynny Jeziora Lusowskiego i Doliny Samy. Celem ochrony obszaru jest dolina rzeki Samy, samego jeziora oraz walorów przyrodniczo-krajobrazowych tego terenu. Ponadto obszar ten jest wartościową ostoją płazów, m.in. traszki zwyczajnej i kumaka nizinnego. Licznie występują tu również bezkręgowce, ptaki oraz ssaki.

Warto wspomnieć o kilku ciekawych gatunkach zwierząt występujacych w okolicach jeziora.

Gęś gęgawa

W czasie przelotów ptaków mozna spotkać wielotysięczne stada gęsi i wydawałoby się, że mamy do czynienia tylko z jednym gatunkiem, bo na pierwszy rzut oka wszystkie wydają się takie same. Jednak po dłuższej obserwacji okzuje się, że w stadzie jest duża różnorodność. W stadzie możemy spotkać gęgawy, gęsi zbożowei białoczelne.
W okolicach Jeziora Lusowskiego napotkać można przede wszystkim gęś gegawę . Z obserwacji własnych wynika, że 2-4 pary lęgną się w okolicach Lusowa.
Gęgawa jest bardzo ciekawym przedstawicielem ornitofauny. To gatunek wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych, podczas przelotów formuje charakterystyczne klucze (choć nie zawsze), w których odzywa się - przypominajacym gęś domową -gęganiem. Właśnie ten gatunek jest przodkiem gęsi domowej. W latach 50 ub. wieku gęgawie groziło wyginięcie. Dziś jej liczebność w kraju szacuje się na poziomie 2000- 4000 par lęgowych, a trend liczebności jest wzrostowy. Jej cechą wyrożniającą jest, przede wszystkim - różowopomarańczowym dziób.

Fot. Robert Przybylski, Gęś gęgawa z młodymi w szuwarach nad Jeziorem w Lusowie

 Bóbr europejski

Bóbr, prawdziwy “mistrz retencji” to gatunek ziemnowodnego gryzonia z rodziny bobrowatych. Uważa się go - za największego gryzonia Eurazji (masa może dochodzić nawet do 30kg). Interesujących jest kilka faktów o bobrze:
- wiedzie skryty, raczej nocny tryb życia; dlatego najczęściej spotkamy tylko jego ślady działalności np. ścięte drzewo ( może być nawet metrowej grubości) lub budowane przez niego tamy i żeremia ,
- może przebywać nawet 15 min pod wodą,
- jako ciekawostkę podam, że w przeszłości traktowany był jako ryba ( pewnie z uwagi na jego ogon pokryty łuskami zwany kielnią) , dlatego jego mięso mogło zapewne "gościć" na piątkowych stołach,
- w okolicach Lusowa na pewno jest jedna rodzina bobrowa,
- można śmiało zaryzykować stwierdzenie, że w ostatnim dziesięcioleciu zalały one cały kraj i są prawie wszędzie (jest ich niewiele jedynie na Opolszczyźnie i na Helu),
- w 1919 roku było ich zaledwie ok 250 sztuk! - dziś około 40 000 tyś. zwierząt.

Fot. Robert Przybylski, Żerenie bobrowe koło Edmundowa

Kormoran zwyczajny

Kormoran to bardzo często zalatujący gatunek dużego ptaka wodnego nad Jezioro Lusowskie (szczególnie latem). Jego charakterystyczny wygląd, głos, zwyczaje kolonijne i sylwetka w locie (przypomina krzyż), znane są zapewne wielu osobom. Warto wspomnieć:
- stał się tytułowym bohaterem piosenki P.Szczepaniaka z 1965 r "Goniąc kormorany", gdzie został nazwany symbolem Mazur,
- sprzed I wojny światowej . kiedy na 3-4 stanowiskach lęgowych notowano obecność zaledwie 150 gniazd,
- obecnie populacja kormorana liczy ok. 14 - 16 tyś. par,
- kormoran odpoczywając często suszy skrzydła, które namakają podczas nurkowania,
- posiada cudownie ubarwione tęczówki,
- jest doskonałym pływakiem, potrafi przebywać pod wodą kilka minut, 
- jego obecność z punktu widzenia interesów – sprawia, niestety, że dla wielu to zapewne "tylko" niepotrzebny element. Jednak jego obecność w ekosystemie jest wręcz niezbędna dla populacji i kondycji ryb.

Fot. Robert Przybylski, Kormoran i mewy - latem często widywane nad Jeziorem w Lusowie

Flora występująca wokół Jeziora Lusowskiego przedstawia się bardzo ciekawo, dlatego zachęcamy do eksploracji terenu przede wszystkim wiosną, latem, a nawet jesienią, czy zimą.

Zawsze możemy spotkać przyrodniczą niespodziankę, natknąć się na ciekawy gatunek fauny i flory i przede wszystkim odpocząć w otoczeniu natury.

Opracował Robert Przybylski, Pasjonaci