Żywienie dzieci w wieku 1- 3 lat
Dziecko w okresie poniemowlęcym potrafi już wiele rzeczy. Dobrze komunikuje się z otoczeniem, całkiem nieźle radzi sobie ze swoją samoobsługą, oczywiście w prostych czynnościach. Większość dzieci potrafi już w tym okresie samodzielnie jeść. W tym wieku dziecko wie już, że krzyk i płacz są sposobem na wszystko. Między innymi na otrzymanie ulubionej przekąski.
Okres między 1 a 3 rokiem życia dziecka jest okresem krytycznym w rozwoju nawyków żywieniowych.
To czego dziecko się nauczy w tym czasie, ma ogromną tendencję do przetrwania na lata.
W kształtowaniu zdrowych nawyków żywieniowych u dziecka niezmiernie ważna jest cierpliwość, wyrozumiałość i konsekwencja rodziców.
Warto ustalić zasady związane z jedzeniem, które dziecko rozumie.
Dziecko w okresie żłobkowym powinno już jeść 4-5 posiłków, podobnie jak osoba dorosła. 3 posiłki główne takie jak śniadanie, obiad, kolacja oraz 2 posiłki uzupełniające, tzw. przekąski takie jak 2 śniadanie, czy podwieczorek. Czasami mniejsze dzieci poniżej 2 roku życia potrzebują mniejszych objętościowo posiłków, ale za to większej ich ilości.
Dieta zawsze powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb i apetytu dziecka.
Aktualne normy mówią, że:
- zapotrzebowanie kaloryczne dziecka w wieku 13-36 miesięcy powinno być indywidualne w stosunku do masy ciała dziecka – wynosi ono około 83 kcal na 1 kg masy ciała dziecka
- białko powinno stanowić nie więcej niż 15% zapotrzebowania na energię w ciągu dnia, jest to około 1g na kilogram masy ciała dziecka
- tłuszcze w tym okresie powinny stanowić 30-40% zapotrzebowania na energię w ciągu dnia
- udział energii z węglowodanów powinien wynosić 55-60%
- głównym źródłem płynów powinna być woda niegazowana, niesłodzona, niskozmineralizowana
- należy również pamiętać o suplementacji witaminą D w dawce 600-1000 jednostek międzynarodowych
- zaleca się zwracać uwagę na odpowiednią ilość wapnia w diecie dziecka – dzienne zapotrzebowanie na wapń wynosi 700mg
Najlepszy i najbardziej praktyczny do układania i planowania posiłków malucha jest modelowy talerz żywieniowy. Od razu graficznie pokazuje ile różnych grup produktów spożywczych powinno znaleźć się na talerzu dziecka, aby żywienie było zbilansowane.
Główną zasadą dla rodziców w komponowaniu posiłku powinno być: posiłki mają być urozmaicone, zróżnicowane i kolorowe, zawierające składniki ze wszystkich grup produktów spożywczych w następujących ilościach:
- produkty białkowe 4-5 porcji
- mleko i produkty mleczne 3 porcje
- mięso, drób, ryby, jaja 1-2 porcje
- produkty zbożowe 5 porcji
- warzywa 5 porcji
- owoce 4 porcje
- tłuszcze 1-2 porcje
Przykładowe wielkości 1 porcji:
Produkty mleczne | 1 szklanka mleka; 1 szklanka mleka modyfikowanego; ½ szklanki jogurtu/kefiru/maślanki; 2 łyżeczki twarogu lub serka grani; 1 plasterek sera żółtego |
Produkty białkowe | Cienki plaster pieczonego schabu lub ryby; ½ jajka; ½ piersi z kurczaka; 1 plasterek chudej wędliny |
Produkty zbożowe | ½ bułki; 1 kromka chleba; ½ szklanki płatków zbożowych; 2-3 łyżki gotowanej kaszy, makaronu lub ryżu; 1 naleśnik |
Warzywa | 5 fasolek szparagowych; 2 łyżki kukurydzy; 2 łyżki startej marchewki/gotowanej dynii; ½ szklanki białej kapusty; 1 pomidor mały; ½ papryki; 2 łyżki gotowanych buraczków |
Owoce | Gruszka; jabłko, 2 morele; brzoskwinia; mały banan; ½ szklanki jagód; ½ szklanki malin |
Tłuszcze | 1łyżeczka oliwy z oliwek lub innego oleju; 1 łyżeczka masła |
Pamiętaj, aby podawane posiłki były nieprzetworzone, najlepiej bez dodatku soli i cukru.
Prawidłowa dieta dziecka jest jednym z elementów umożliwiających mu prawidłowy, optymalny rozwój i wzrost, a także zapewniająca jak najlepsze zdrowie na teraz i na lata. Odpowiednie żywienie wpływa również na budowanie odporności u dziecka, która jest w tym czasie szalenie istotna.
Dziecko w tym wieku naśladuje rodziców. Jeśli chcesz, aby Twoja pociecha prawidłowo się odżywiała, jadła warzywa i owoce, jedz to samo, co maluch!
dietetyk mgr Aleksandra Kotlarz