28 maja 2020

Szlakiem dworów, molo, wiatraka nad Jezioro Kierskie

Każdy mieszkaniec powiatu poznańskiego zapewne zna Jezioro Kierskie...

 

Jezioro Kierskie to największy zbiornik wodny w Poznaniu oraz jeden z największych w Wielkopolsce.

Linia brzegowa wynosi ponad 12 km!

Jezioro stanowi zaplecze rekreacyjne miasta Poznania i przyległych gmin. Znajdują się nad nim 22 ośrodki wypoczynkowe, plaże, kluby żeglarskie, a także liczne działki rekreacyjne. Jest znanym w kraju ośrodkiem sportów wodnych - żeglarskiego, nurkowania, a kiedyś przy ostrych zimach, również bojerowego.
Jesli chodzi o ogólne pochodzenie jest to jezioro polodowcowe, składające się z dwóch basenów. Część północna jest typu denno-morenowego, południowa - rynnowego.

Przez zbiornik przepływa Samica Kierska, a swoje ujscie znajdują: Przeźmierka, Krzyżanka czy- Kanał Swadzimski.

Fot. Robert Przybylski,  Widok na Jezioro Kierskie

 

Fot.  Robert Przybylski, Łąki, szuwary jezioro i kościół w Kiekrzu


Ciekawostki :
  • głębokość maksymalna 37,6 m a średnia 10,1 m.
  •  W 1911 lokalny rybak Dreczkowski wypatrzył, a następnie wydobył w pobliżu brzegu od strony Psarskiego, uszkodzoną łódź, tzw. dłubankę dł. około 4m , wykonaną z jednego pnia dębowego. Według badań powstała w XIVw.
  • to tu w 1984 odbyły się pierwsze w Polsce zawody triathlonowe.\
  • w jeziorze spotyka się nastęujące gatunki ryb: węgorza, sandacza, szczupaka, okonia, amura białego, karpia czy leszcza.
  • w latach 90-tych zainstalowano trzy aeratory pływajace po jeziorze. W ciągu ostatnich kilkunastu lat jakość jego wód ulega jednak ciągłej poprawie. Przezroczystość wody wynosi w lecie 1,15 m. Od kilku lat prowadzone są też zabiegi ochronne i rekultywacyjne.

 

Fot. Robert Przybylski, Kwieciste łąki w okolicy jeziora.

 

Fot. Robert Przybylski, Rzeka Sama przepływajaca przez Jezioro Kierskie

W okolicach akwenu znajduje się kilka atrakcyjnych obiektów, część leży na terenie naszej gminy (m.in w Baranowie i Chybach) dlatego warto zorganizować dla siebie i rodziny interesującą wycieczkę rowerową własnie w te okolice.

Z miejscowości : Tarnowo Podgórnego , Lusowo czy Przeźmierowo wytyczone są szlaki rowerowe. Łączna długość trasy z poszczególnych miejscowości (w zaleźności od wariantu i ilości obiektów) może wahać się w granicach od ok. 10 do 17 km. Z Tarnowa Podgórnego i Przeźmierowa nad jezioro wyznaczony jest na mapach szlak koloru czerwonego (część tzw. pętli dookoła gminy), z kolei z Lusowa biegną szlaki koloru czerwonego i pomarańczowego.


Opis tras rowerowych w gminie Tarnowo Podgórne znajdziemy na stronie internetowej :

Gmina Tarnowo Podgórne


Wzdłuż zalesionego wschodniego brzegu jeziora biegnie piękna, utwardzona ścieżka spacerowo-rekreacyjna, która oznaczona jest zielonym szlakiem pieszym. Dlatego przy wyborze jakiegoś wariantu możemy pokusić się również o zrobienie kilkunastokilometrowej pętli wokół tylko samego jeziora.

 

Fot. Robert Przybylski, Rzeczka Przeźmierka u ujścia do jeziora.

Przy wyborze tras i planowaniu całej wycieczki warto zwrócić uwagę na kilka bardzo interesujacych obiektów w okolicach jeziora, leżących też pomiędzy wymienionymi miejscowosciami a jeziorem.

Obiekty przyrodnicze i kulturowe które możemy spotkać na poszczególnych trasach:

Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Chybach to ciekawa, mała barokowa katolicka świątynia z ok. XVII w Chybach ( przy ul . Dolne Chyby). 

Fot. Robert Przybylski, Kościół w Chybach

Barokowo - klasycystyczny dwór w Chybach. Teren jest ogrodzony, niedostępny jednakże tuż przy molo znajduje się jedna z bram i właśnie na przeciwko, przez ogrodzenie, możemy ujrzeć pozostałości dworu. Warto wspomnieć, że Chyby były niegdyś samodzielną miejscowością, ale już w XV w. stanowiły własność rodziny Chybskich a później kolejnych, innych rodzin. Barokowy dwór zbudowany został, być może w miejscu wcześniejszego, około XVIII w . Jest to budynek parterowy na prostokątnym rzucie z wysokim masandrowym dachem z mieszkalną częścią poddasza. W 1660 r kolejny właściciel wsi, Potocki herbu Pilawa, wzniósł niewielką barokową kaplicę, zachowaną po dziś dzień na terenie dworskiego parku. 

Fot. Robert Przybylski, Barokowy dwór w Chybach. 

Molo w Chybach. W 2016 r powstało z inicjatywy Pani Sołtys Chyb - Ewy Jurasz wspaniałe molo (przy ul. Dolne Chyby). Ma ono długość blisko 60 m. Składa się z pomostu głównego zakończonego "strefą wypoczynkową". W tej strefie znajdują się ławki oraz zadaszona altana, przykryta strzechą. W połowie długości odchodzi pomost dodatkowy. Rozpościera się z tego miejsca wspaniały widok na północną częśc jeziora i na Kiekrz, dzięi czemu stanowi to doskonałe miejsce na rodzinne, lub samotne eskapady

Fot. Robert Przybylski, Molo w Chybach.

Kościół świętego Michała Archanioła i Wniebowzięcia NMP w Kiekrzu – kościół rzymskokatolicki pięknie położony, na wzgórzu o wysokości 93 m n.p.m. Pierwszą świątynię zbudowano w Kiekrzu prawdopodobnie w XII wieku. Kolejną, gotycką, konsekrowano w 1591 roku. Budynek ten posiada charakterystyczną dla swego kierunku arcjitektonicznego, wysoką, strzelistą wieżę (późnobarokową), która była w swojej historii spalona, później odbudowana – mierzy 31 metrów i stanowi punkt orientacyjny. Przed kościołem stoi pomnik Jana Pawła II, który został odsłonięty w 2011 . W pobliżu budynku znajduje się również pomnik postawiony w 1929 roku „Ku uczczeniu poległych w I wojnie światowej (1914-1918), Powstaniu wielkopolskim (1918-1920), w II wojnie światowej (1939-1945)” 

 

Fot. Robert Przybylski, Kościół w Kiekrzu.

Wiatrak holender w Rogierówku. To unikatowy, zabytkowy wiatrak holender powstały na planie ośmiokąta, zbudowany w 1905 roku przy Jeziorze Kierskim; Obecnie mieści się tutaj Muzeum Młynarstwa. Sam wiatrak holender w Rogierówku posiada 2 kondygnacje oraz piwnicę. Ciekawostką jest fakt, że jest to obiekt całkowicie zautomatyzowany, wystarczy nasypać ziarna i podłożyć worek pod mąkę, a tzw. czapa (górna część) sama ustawia się do wiatru dzięki małemu wiatraczkowi umieszczonemu z tyłu kopuły, przez co praca młynarza jest łatwiejsza. We wnętrzu znajdują się m.in: maszyna parowa do napędu, wykorzystywana, gdy nie wieje wiatr, lina z sierści wielbłądziej oraz konopi czy też drewno egzotyczne, którego naturalną cechą jest to, że samo w sobie ma olejki eteryczne, dlatego nie trzeba go co jakiś czas odnawiać (naoliwiać). Ów zabytek polecam zwiedzać po uprzednim kontakcie telefonicznym: (61) 848 20 51

Fot. Robert Przybylski, Wiatrak holender w Rogierówku.

Tereny dawnego PGR - duży, opuszczony i zrujnowany PGR w Wielkim za Chybami. Ciekawie prezentują się ruiny zabudowań gospodarczych, bowiem możemy po części zobaczyć materiał, z którego były budowane niektóre budynki np. gliniane tynki są teraz doskonałym miejscem bytowania owadów.

 

Fot. Robert Przybylski, Ruiny PGR-ów w Wielkim za Chybami.

 

Kapliczki przydrożne w Chybach.

 

Fot. Robert Przybylski, Kapliczki przydrożne w Chybach.

Pomnikowe aleje drzew.  

  • Swadzimska aleja drzew lipowo- wierzbowa położona między trasą S11 a Leroy Merlin
  • Pomnikowa aleja kasztanowców w Chybach pomiędzy ulicą Szamotulską a Kanałem Swadzimskim

 

Fot. Robert Przybylski, Pomnikowa aleja kasztanowców w Chybach.

 

Fot. Robert Przybylski, Unikatowy ogromny dąb przy ul Nad Przeźmierką.

Neoklasycystyczny pałac w Swadzimiu wzniesiono w 1910 roku dla Leona Plucińskiego, ziemianina, polskiego polityka narodowego. Zatrudnił on Rogera Sławskiego, polskiego architekta. Zasłynął On, m.in: z rozbudowy hotelu Bazar w Poznaniu. Pałac ów otoczony jest bardzo ładnym parkiem z połowy XIX wieku, Tuż przy budynku znajduje się niewielki stawek. Po wojnie pałac należał do Zakładu Doświadczalnego Akademii Rolniczej w Poznaniu, po upadku PRL rodzina Plucińskich odzyskała nieruchomość. Zaniedbywany pałac około 2010 roku stał się własnością Archidiecezji Poznańskiej. W pierwotnych planach było stworzenie Chrześcijańskiego Centrum Edukacji i Rozwoju .
Kasztanowce przy pałacu to pomniki przyrody. Stąd też obecny zarządca nazwał obiekt w 2019 roku Pałacem Kasztanowym. Po remoncie mieści się tam hotel oraz restauracja Ma być również miejscem spotkań okolicznościowych, konferencji, przyjęć, czy bankietów.

 

Fot. Robert Przybylski, Pałac Kasztanowy w Swadzimiu.

Ciekawe punkty widokowe na łąki, szuwary i jezioro.
Z takich punktów warto skorzystać jeżeli interesuje nas podgladanie ptaków. Własnie północna część jeziora , bardziej wypłycona obfituje w gęste zarośla, duże połacie trzcin i szuwarów jak również dopływy małych rzek - Przeźmierki i Samy, dlatego obszar ten obfituje w różne gatunki awifauny. Spotykać tu możemy przelatujące gęsi, łabedzie, mewy, rybitwy czy kormorany, siedzące na krzakach i śpiewające ptaki trzcin, czyli wróbla mazurka, trzczinniaka czy jego kuzyna trzcinniczka. Bardzo często nad łąkami i szuwarami przelatuje również błotniak stawowy (łąkowo-błotny kuzyn myszołowa).

Życzę bogatych kulturalnych i przyrodniczych wrażeń w każdym miejscu na trasie!

Fot. Robert Przybylski, Malownicze widoki wokół jeziora przy ul Bagiennej.

 

Pasjonaci Robert Przybylski
www.mobilne-planetarium.com